De impact van de energietransitie op oudere flatgebouwen – kansen en valkuilen

De impact van de energietransitie op oudere flatgebouwen – kansen en valkuilen

Nederland maakt zich op voor een toekomst zonder aardgas. Woningen en gebouwen moeten duurzamer, energiezuiniger en – waar mogelijk – helemaal fossielvrij worden. Maar wat betekent die energietransitie voor oudere flatgebouwen, met name die uit de jaren ’50, ’60 of ’70? Juist in deze complexen, vaak beheerd door Verenigingen van Eigenaren (VvE’s), liggen grote opgaven én unieke kansen.

In deze blog bespreken we de impact van de energietransitie op oudere appartementsgebouwen: waar de knelpunten liggen, wat er mogelijk is, en hoe je als VvE realistische stappen zet.

Verouderde bouw = extra uitdaging

Veel oudere flats zijn gebouwd in een tijd waarin energie goedkoop was en isolatie geen prioriteit. Dat vertaalt zich vandaag de dag in:

  • spouwmuren zonder of met minimale isolatie
  • enkel glas of oud dubbel glas
  • ongeïsoleerde daken en vloeren
  • gemeenschappelijke verwarmingssystemen op gas

Deze gebouwen zijn vaak energie-onzuinig en scoren laag op energielabels. Dat maakt verduurzaming niet alleen wenselijk, maar op termijn noodzakelijk – bijvoorbeeld bij verkoop of bij aansluiting op warmtenetten.

Knelpunten in de praktijk

De energietransitie in oudere flats stuit op specifieke uitdagingen:

  • Beperkte technische ruimte: Vaak is er weinig ruimte voor nieuwe installaties zoals warmtepompen, ventilatie-units of leidingen.
  • Beperkt draagvlak: Niet alle bewoners willen investeren, zeker als ze er op korte termijn weinig voordeel van ervaren.
  • Verouderde installaties: Oudere collectieve verwarmingssystemen zijn niet altijd geschikt voor lage temperatuurverwarming.
  • Financiering: VvE’s hebben soms een beperkt reservefonds en terughoudendheid om te lenen.
  • Wettelijke beperkingen: Technische aanpassingen aan gevels of daken vallen onder gemeenschappelijk eigendom en vereisen een gekwalificeerde meerderheid.

Deze obstakels vragen om zorgvuldige planning, professioneel advies en goede communicatie met de bewoners.

Kansen voor verduurzaming

Tegelijkertijd bieden juist deze flats ook unieke kansen:

  • Groot dakoppervlak voor zonnepanelen: Ideaal voor collectieve opwek van stroom voor de lift, verlichting of centrale installaties.
  • Collectieve aanpak loont: In plaats van losse maatregelen per woning, kunnen aanpassingen in één keer grootschalig en efficiënt worden doorgevoerd.
  • Koppeling met onderhoud: Oudere gebouwen hebben vaak groot onderhoud nodig. Verduurzamingsmaatregelen kunnen slim gecombineerd worden met geplande renovaties.
  • Toegang tot subsidies en leningen: Voor oudere gebouwen zijn vaak extra subsidiemogelijkheden beschikbaar, bijvoorbeeld via de SVVE of het Warmtefonds.

Het renoveren van een flatgebouw naar label B of beter verhoogt bovendien de waarde van het vastgoed en verlaagt de energiekosten voor bewoners – structureel.

Wat kan een VvE concreet doen?

  1. Start met een energieadvies of DMJOP
    Laat in kaart brengen welke maatregelen technisch en financieel haalbaar zijn. Denk aan isolatie, glasvervanging, installatievernieuwing of zonnepanelen.
  2. Creëer draagvlak
    Organiseer bewonersavonden, visualiseer kosten en opbrengsten, en laat zien dat verduurzaming ook wooncomfort verhoogt.
  3. Combineer met gepland onderhoud
    Moet het dak binnen vijf jaar worden vervangen? Combineer dat met dakisolatie en zonnepanelen. Dat verlaagt de kosten en vergroot het rendement.
  4. Verken collectieve warmtepompen of aansluiting op warmtenet
    Voor complexen met een bestaande collectieve cv-installatie kan dit een toekomstbestendige oplossing zijn.
  5. Maak gebruik van financiering en subsidies
    Denk aan de VvE Energiebespaarlening of SVVE-subsidie. Daarmee wordt verduurzaming ook voor oudere flats haalbaar.

Conclusie

De energietransitie is voor oudere flatgebouwen geen makkelijke opgave, maar biedt tegelijkertijd de kans om woningen klaar te maken voor de toekomst. Door slim te plannen, goed te communiceren en gebruik te maken van beschikbare regelingen, kunnen ook oudere VvE-complexen duurzaam, comfortabel en waardevol blijven.

Interesse in een persoonlijke bespaarcheck? Upload hier uw nota en ontdek vandaag nog uw bespaarmogelijkheden per jaar – we helpen u verder!